Alfabet Braille’a (czytaj: alfabet braila) umożliwia zapisywanie i odczytywanie tekstów osobom niewidomym. Stworzony został przez Louisa Braille’a, który w wyniku wypadku sam oślepł w dzieciństwie. Alfabet oparty jest na wojskowym systemie, umożliwiającym odczytywanie rozkazów bez użycia światła.
W XIX wieku Louis Braille opracował alfabet dla niewidomych. Wcześniej mogli oni czytać, ale bez pisania. Sprawdź co wymyślił wynalazca!
Alfabet Louise’a Braille’a dla niewidomych i jego historia
Louis Braille we wczesnym dzieciństwie stracił wzrok w wyniku wypadku. Dzięki wielu szczęśliwym okolicznościom trafił do szkoły dla niewidomych. Tam mógł uczyć się pod kierunkiem Valentina Haüya – założyciela szkoły. Nauczył się wówczas czytać pismo wypukłe. Miało ono jednak poważne ograniczenia. Dzieci nie mogły pisać, ponieważ litery wypukłe były wytłaczane w specjalnej prasie. Braille’ zrewolucjonizował sztukę pisarską dla niewidomych i opracował znacznie prostszy alfabet, dzięki któremu niewidomi mogą nie tylko czytać, ale i pisać.
Jak działa alfabet Braille’a?
Twórca alfabetu dla niewidomych zainspirował się wojskowym szyfrem, który umożliwiał odczytywanie rozkazów w ciemności bez potrzeby użycia światła.
- Podstawą jest tzw. sześciopunkt, znak tworzący, czyli układ trzech kropek w pionie w dwóch równoległych do siebie kolumnach.
- Alfabet niewidomych składa się ze znaków, które stanowią kombinację tych sześciu wypukłych elementów.
- W prawej kolumnie są punkty 1, 2 i 3.
- W lewej kolumnie są punkty 4, 5 i 6.
- Kombinacja rozmieszczenia wypukłych punktów w prawej i lewej kolumnie daje możliwość zapisu aż 63 znaków.
Czy wiesz, że…
System wojskowy, na którym bazował Braille, opierał się na 12 punktach wypukłych. Braille postanowił go znacznie skrócić i uprościć, dzięki czemu nauka tego pisma stała się dużo prostsza.
Uzupełnienia do alfabetu Braille’a
Braille do końca życia rozwijał narzędzia pomagające osobom niewidomym. Stworzył narzędzia do zapisu matematycznego i nutowego. Jego następcy zaś, w oparciu o podstawowy układ, stworzyli język chemiczny i fizyczny.
Niezbędne okazały się także dostosowania alfabetu Braille’a do różnych języków. Język polski potrzebował na przykład oznaczenia na „ą”, „ę”, „rz”, „ż” itd. Dostosowanie to pojawiło się już w dwudziestoleciu międzywojennym dzięki dwóm zakonnicom – Elżbiecie Czackiej i Teresie Landy.
