Młotek prawniczy

Co to jest prawo i do czego jest nam potrzebne ?

Views 796

Prawo pozwala uregulować życie w społeczności. Poza tym pozwala nam powstrzymać zachowania, które nie są akceptowane i mogą szkodzić innym. Niektóre osoby uważają, że prawo je ogranicza, ale bez niego zapanowałby chaos. Ostatnio wiele mówi się też o praworządności. Sprawdź co ona oznacza.

Prawo odnosi się do wszystkiego, co robimy. Mamy prawo cywilne, które mówi o tym, jak powinniśmy się zachowywać wobec siebie w różnych sytuacjach. A jeśli tego nie będziemy przestrzegać, to prawo karne wskaże, jaką karę możemy za to ponieść.

Prawo jako podstawa społeczeństwa

Prawo towarzyszy człowiekowi praktycznie od zawsze. Kiedy ludzie zaczęli tworzyć grupy, które nazywamy plemionami, musieli ustalić, co jest dobre, a co złe, co wolno, a czego nie można. Prawo możemy porównać do zasad gry. Wyobraź sobie mecz koszykówki, w którym nie wiadomo, czy można używać rąk, czy nóg, czy piłkę trzeba rzucać, czy kopać, gdzie kończy się boisko, ilu zawodników może grać i wreszcie, jak zdobywa się punkty. Na boisku zapanowałby całkowity chaos. I taka jest właśnie rola prawa – dzięki zasadom, które ustala prawo, wiemy, co możemy robić w społeczeństwie, jakie mamy prawa i obowiązki. Gdyby nie było prawa, to tak jak w grze bez zasad, zapanowałby nieopisany chaos.

Prawo gwarancją porządku w państwie

Aby prawo było przestrzegane i pełniło swoją funkcję, nie wystarczy tylko ustalenie zasad. Muszą być wyznaczone osoby i instytucje do rozwiązywania trudnych sporów i oceniania, gdy ktoś postąpi niezgodnie z prawem – jaką za to powinien ponieść karę. Tym zajmują się sądy i pracujący w nich prawnicy. Co bardzo ważne, sądy mają oceniać przestrzeganie prawa przez wszystkich, a więc także przez najważniejsze osoby w państwie. Dlatego tak ważne jest, aby sądy były niezależne od władzy. Taki układ nazywa się trójpodziałem władzy i jest podstawą demokracji. Oprócz rządu i parlamentu w państwie demokratycznym muszą być niezawisłe sądy. A niezawisłe oznacza, że decydują tylko na podstawie prawa i nikt nie może zmuszać ich do podejmowania innej decyzji, a także nikt nie może nadużywać swojej siły i władzy wobec innych ludzi i sądów. Przestrzeganie tego, aby wszyscy byli równi wobec prawa i aby nikt nie nadużywał swojej władzy nazywa się praworządnością.

Prawa dziecka

Przepisy prawa dotyczą również opieki nad dziećmi. Wiesz, że jeszcze 100 lat temu nie istniały prawa chroniące dzieci? Bardzo często najmłodsi pracowali w fabrykach czy kopalniach razem z dorosłymi ponad 10 godzin dziennie. Dzieci nie miały dostępu do edukacji i opieki zdrowotnej. Nie były też szczególnie chronione przez prawo. Na szczęście teraz jest zupełnie inaczej. W 1924 roku Zgromadzenie Ogólne Ligi Narodów (poprzednik Organizacji Narodów Zjednoczonych) przyjęło Deklarację Praw Dziecka. Najważniejszy zapis mówi, że ludzkość powinna dać dziecku wszystko, co ma najlepszego, i że ciąży na niej konieczność zapewnienia dzieciom opieki, ochrony, możliwości rozwoju, pomocy w trudnych sytuacjach oraz obrony przed wyzyskiem. Od tego momentu opieka prawna objęła także dzieci i ktoś, kto tego nie przestrzega, może zostać ukarany.

Zobacz także: Co to jest weto? Jego konsekwencje kiedyś i dziś

Fot. Venita Oberholster / Pixabay