Czy wiesz, jak ważna jest umiejętność gospodarowania pieniędzmi w dorosłym życiu? Im wcześniej to zrozumiesz i nauczysz się tego, tym łatwiej ci będzie w przyszłości.
Twoi rodzice zarabiają pieniądze, które wydają później na potrzeby całej rodziny. Pieniądze potrzebne są na tak wiele rzeczy, że bez dobrego zaplanowania budżetu rodzinnego, bardzo trudno jest kontrolować odpowiednie wydawanie pieniędzy.
Co to jest budżet domowy lub rodzinny?
Budżet domowy to zestawienie dochodów rodziny, czyli głównie zarobków osób dorosłych oraz innych wpływów (np. pieniędzy z programu 500 plus) z wydatkami. Wydatki można podzielić na: stałe, „na życie”, okazjonalne i nieprzewidziane. Dzięki temu rodzina wie, ile pieniędzy może wydać na swoje potrzeby. Budżet domowy przygotowuje się najczęściej na miesiąc lub rok.
Planowanie budżetu domowego
Planowanie zaczyna się od podsumowania poprzedniego miesiąca. Dlatego budżet domowy najlepiej zaplanować tuż po otrzymaniu wypłaty. Wtedy dorośli powinni zsumować wszystkie pieniądze, którymi dysponują – te na koncie bankowym i te w portfelu. Następnie czas, by zaplanowali wydatki.
Planowanie wydatków w budżecie domowym
Planowanie wydatków to najważniejszy element zarządzania budżetem domowym. Wydatki dzielą się na kilka głównych kategorii:
- stałe, czyli te, które płacimy regularnie – są to np. opłaty za czynsz, wodę, prąd, gaz lub inne paliwo do ogrzewania domu, telewizję, telefon, internet, bilety miesięczne, paliwo do samochodu, zajęcia dodatkowe dla dzieci itp.;
- „na życie” – to np. pieniądze przeznaczone na jedzenie, kosmetyki, środki czystości;
- okazjonalne – np. na bilety do kina, teatru, prezenty, zakup potrzebnych urządzeń domowych, ubrania, leczenie itp.;
- nieprzewidziane (najtrudniejsze do oszacowania) – związane np. z naprawami, remontami itp.;
- oszczędności – dobrym nawykiem jest odkładanie co miesiąc stałej kwoty na określony, wymarzony cel, np. wspaniałe wakacje lub nieprzewidziane wydatki. Tę kwotę najlepiej odkładać tuż po otrzymaniu wypłaty, a nie na końcu miesiąca.
Po podsumowaniu wydatków sprawdza się, czy jest ich więcej niż pensja, czy mniej. Jeśli więcej, to bardzo dobrze. Jeśli mniej, to trzeba jeszcze raz wszystko sprawdzić i ograniczyć wydatki.
Ty też możesz zaplanować swój budżet!
W tej chwili chodzisz jeszcze do szkoły, nie pracujesz i nie otrzymujesz pensji. Ale może dostajesz kieszonkowe od rodziców lub pieniądze na urodziny i inne uroczystości? To znakomita możliwość, aby wypróbować, jak ci idzie planowanie wydatków. Jeśli zbierasz pieniądze na jakiś cel, np. komputer lub rower, to po otrzymaniu pieniędzy odkładaj część kieszonkowego do skarbonki, z której nie będziesz korzystać na co dzień. Gospodarując pozostałymi pieniędzmi, spisuj na kartce wszystkie codzienne wydatki i sprawdź, na co wydajesz najwięcej. Pomyśl, z czego możesz zrezygnować (słodyczy? czipsów? mało wartościowych drobiazgów, które szybko lądują w koszu?). Nauka mądrego gospodarowania pieniędzmi to bardzo cenne doświadczenie, które zaowocuje w dorosłym życiu.
