Najwięksi polscy wynalazcy to często postaci, które zostały zapomniane nie tylko w Polsce, ale i na świecie. O części pamięta świat, a my nie. Wiesz na przykład, kim był Jan Czochralski, czyli najczęściej cytowany naukowiec polskiego pochodzenia?
Najwybitniejsi polscy wynalazcy to nie tylko chemicy, fizycy, matematycy, lecz także konstruktorzy czy lekarze.
Polscy odkrywcy i wynalazcy sprzed XX wieku
Znani na świecie i w Polsce wynalazcy i odkrywcy to m.in.:
- Jan Heweliusz – matematyk i astronom, który stworzył jedną z pierwszych map powierzchni księżyca;
- Mikołaj Kopernik – bardzo wszechstronny naukowiec, między innymi astronom, matematyk, ekonomista, lekarz. Twórca dzieła „O obrotach sfer niebieskich”, w którym opisał heliocentryczną teorię budowy kosmosu (Ziemia kręci się wokół Słońca). Mimo, że teoria ta powstała w starożytnej Grecji, to Kopernik zrewolucjonizował naukę o wszechświecie;
- Ignacy Łukasiewicz – wynalazca lampy naftowej; pionier przemysłu naftowego w Polsce;
- Henryk Arctowski – naukowiec i badacz Antarktydy, który zaobserwował i opisał zjawisko halo, powstające w chmurach zbudowanych z kryształów lodu (łuk Arctowskiego);
- Ernest Malinowski – twórca najwyżej położonej kolei świata w peruwiańskich Andach, uznawanej za XIX-wieczny cud techniki;
- Karol Olszewski i Zygmunt Wróblewski – skroplili tlen i azot, co przyczyniło się do rozwoju badań nad materią.
Naukowcy i wynalazcy polscy z XX wieku
Niewątpliwie jedną z najbardziej znanych, także w Polsce wynalazczyń i naukowczyń jest Maria Skłodowska-Curie, która opracowała teorię promieniotwórczości; odkryła dwa pierwiastki – rad i polon; była prekursorem radiochemii.
Wybitni polscy naukowcy i wynalazcy niejednokrotnie zmieniali bieg historii:
- Kazimierz Prószyński – konstruktor pierwszej na świecie kamery-projektora, dzięki której powstała pierwsza lotnicza kronika wojenna (1918 r.),
- Janusz Groszkowski – rozszyfrował system sterowania niemieckich rakiet V1 i V2 przechwyconych przez Armię Krajową w czasie II Wojny Światowej,
- Henryk Magnuski – opracował radio Motorola SCR-300 (zwane walkie-talkie), które wykorzystywano podczas II Wojny Światowej,
- Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski – złamali kod niemieckiej maszyny szyfrującej „Enigma”.
Nie można także zapominać o:
- Kazimierzu Funku – wyodrębnił witaminę B1,
- Janie Czochralskim – opracował metodę pomiaru szybkości krystalizacji metali, która dzisiaj jest powszechnie wykorzystywana przy produkcji kryształów półprzewodnikowych do różnego rodzaju elektroniki,
- Stefanie Banachu – autorze metody funkcjonalnej, symbolu niekonwencjonalnego uprawiania matematyki,
- Janu Szczepaniku i Kazimierzu Żegleniu – wymyślili kamizelkę kuloodporną,
- Józefie Hofmannie – wynalazcy wycieraczek samochodowych.
Wybitni polscy naukowcy – lekarze
Mówiąc o naukowcach i wynalazcach, nie można zapominać o słynnych polskich lekarzach, którzy doprowadzili do przełomu medycynie. Pamiętać trzeba o:
- Zbigniewie Relidze, który w 1986 roku przeprowadził pierwszą w Polsce udaną transplantację serca,
- Adamie Maciejewskim, który w 2013 roku przeprowadził pierwszy w Polsce przeszczep twarzy (uznany także za najlepszy na świecie w tymże roku).
Fot. Pixabay
