Wigilia to najbardziej uroczysty posiłek, jaki spożywamy w Polsce. Wieczorem 24 grudnia cała rodzina siada do stołu, na którym czekają pyszne potrawy. Zgodnie z tradycją powinno być ich dokładnie 12.
Zgodnie z polską tradycją świąt Bożego Narodzenia w Wigilię pościmy, czyli przed wieczerzą jemy skromne posiłki. W nagrodę wieczorem czeka nas uczta, rozpoczynająca święta Bożego Narodzenia. Dowiedz się, dlaczego na stole powinno być dokładnie 12 potraw.
Dlaczego na wigilijnym stole musi być 12 potraw?
Co ciekawe, tradycja 12 potraw wywodzi się z dwóch źródeł. Z jednej strony jest to tradycja ludowa. Okolice Wigilii to również przesilenie zimowe, kiedy dzień staje się coraz dłuższy. Jest to symbol budzenia się natury do życia. W związku z tym w czasie uroczystej uczty dziękowano za każdy miesiąc minionego roku, który symbolizowała jedna z potraw. Co ważne, trzeba było skosztować każdej z 12 potraw, żeby każdy miesiąc najbliższego roku był udany. Poza tym wśród potraw powinny znaleźć się dary przyrody z czterech źródeł: lasu, sadu, wody i pola. Drugie źródło tej tradycji wywodzi się z chrześcijaństwa – 12 potraw ma symbolizować 12 apostołów.
Najpopularniejsze potrawy wigilijne
Potrawy podawane na wigilijny stół różnią się nieco w zależności od regionów naszego kraju. Jest jednak pewna grupa potraw, które pojawią się na każdym polskim stole 24 grudnia. Barszcz czerwony z uszkami to potrawa, od której najczęściej zaczyna się wieczerzę wigilijną, choć w niektórych regionach pojawia się na stole zupa grzybowa. Pierogi z kapustą i grzybami to również podstawa każdej Wigilii. Ryby zaś to symbol chrześcijaństwa, więc ich także nie może zabraknąć na stole.
Karp smażony z kolei to potrawa nieodłącznie kojarząca się z Wigilią Bożego Narodzenia. Co ciekawe, ta ryba stała się klasyczną potrawą wigilijną w Polsce dopiero od lat 50. XX wieku. Wszystko dlatego, że po wojnie w Polsce ryby, które do tej pory spożywano na Wigilię, były drogie, więc polski rząd zdecydował o budowaniu w całym kraju wielu stawów, w których hodowano karpie. W 1947 roku wymyślono reklamę „Karp na każdym wigilijnym stole w Polsce”, i tak ryba ta weszła do wigilijnej tradycji. Z innych ryb popularne są śledzie pod pierzynką czy ryba w galarecie. Na deser najczęściej serwowany jest makowiec, a do picia kompot z suszonych owoców.
Wigilia to nie od zawsze 12 potraw
A czy wiesz, że kiedyś liczba tradycyjnych potraw na Wigilię różniła się w różnych domach? Wszystko zależało do tego, do jakiego stanu należała rodzina organizująca Wigilię. I tak na wsi podawano siedem lub dziewięć potraw, szlachta jadała dziesięć, a na stole arystokracji pojawiało się jedenaście lub trzynaście potraw. Łatwo domyślić się, że chodziło o zamożność. Chłopi mogli sobie pozwolić na zdecydowanie mniej niż ludzie zamożni. Miało to też związek z magią liczb. Siódemka to symbol dni tygodnia, a dziesiątką to tradycyjna liczba chórów anielskich. Zwyczaj podawania 12 potraw ostatecznie ukształtował się na przełomie XIX i XX wieku.
Zobacz także: Dlaczego zostawiamy puste nakrycie przy wigilijnym stole?
Fot. Adobe Stock
